دامنه در حقيقت نام وب سايت شما مي باشد كه از دو قسمت نام و پسوند تشكيل شده است. پسوندهاي بين الملي رايج عبارتند از .com ، .net و .org كه داراي مصارف عمومي مي باشند و هر يك به ترتيب معرف سايتهاي تجاري (Commercial) ، شبكه (Network) و سازماني يا غير انتفاعي (Organization) مي باشند. در ثبت اين دامنه ها هيچ محدوديتي وجود ندارد ولي نامها با اولويت درخواست ثبت مي شوند و براي مدت يك تا ده سال (قابل تمديد) با توجه به حق الثبت پرداختي معتبر مي باشند. دامنه هاي .info ، .biz و .name نيز در زمره دامنه هاي قابل ثبت براي عموم ولي با كاربري خاص مي باشند. پسوند .info براي سايتهاي اطلاعاتي (Information) ، پسوند .biz براي سايتهاي تجاري (Business) و پسوند .name هم فقط براي سايتهاي شخصي مناسب مي باشد استفاده از اين سه پسوند در خارج از اين چارچوب تعريف شده ممنوع و منجر به حذف دامنه و سلب حقوق مربوطه از مالك آنها خواهد شد. همچنين كليه دامنه هاي بين المللي فوق و بسياري از دامنه هاي محلي تابع قوانين حمايت كننده از علائم تجاري مي باشند.
دامنه ها هر چند زير نظر يك موسسه (ICANN) صادر مي شوند اما پسوندهاي گوناگون ممكن است ثباتهاي (Registrar) گوناگون داشته باشند كه به عنوان نماينده عمل مي نمايند. هريك از اين ثباتها مي توانند در قبال دريافت مبالغي ناچيز امنيت يا خدمات بيشتري را ارائه نمايند. دقت فرماييد كه ثبت دامنه ارتباط مستقيم با خدمات ميزباني نداشته و هريك از اين خدمات را مي توان از طريق تامين کنندگان مختلف تهيه نمود
همانطور كه براي تهيه يك محل سكونت يا تجارت اولين سوال آدرس منطقه مورد نظر است، براي وب سايت نيز اين امر اولين مرحله براي شروع مي باشد و همانطور كه در دنياي واقعي نيز آدرس شما بيانگر بسياري از نكات براي مخاطبين قبل از رويارويي با شما مي باشد. دردنياي مجازي نيز اين امر صادق است. آدرس شما مثلا در يك محل گرانقيمت يا يك ساختمان معروف گوياي سطح بالاي فعاليت شماست ، آدرس دفتر كار شما در يك محل مسكوني ممكن است مشكلاتي را براي شما بوجود آورد يا مراجعين شما را دچار سردر گمي نمايد ، فعاليتهاي تجاري در مناطق مسکونی ممكن است با محدوديتهايي روبرو گردد. با كمي تفاوت مي توان مشخصه هاي مشابهي را نيز براي آدرس مجازي تعريف نمود. هر سايت مي تواند از طريق تعداد نامحدودي آدرس ثبت شده قابل دسترسي باشد. به همين دليل ابتدا به اجزا و خصوصيات آدرس يك سايت اشاره مي نماييم.
پسوند:
انتخاب پسوند براي يك آدرس اجباري است ، پسوند را مي توان از ميان گزينه هاي موجود و با توجه به نوع يا محل فعاليت انتخاب نمود. پسوندهاي مجاز و معتبر در واقع پسوندهايي مي باشند كه توسط كميته مخصوص تاييد و تصويب پسوندها يعني ICANN تاييد شده باشند. اين پسوندها از نظر فني Top Level Domain يا به اختصار TLD اطلاق مي گردند كه مي توان آنها را در سه دسته كلي به ترتيب زير تقسيم بندي نمود:
- پسوندهاي عمومي (gTLD):
اين پسوند ها كه عبارتند از.com , .net , .org براي ثبت و استفاده عموم و هر نوع كاربري مجاز (قانوني) قابل استفاده مي باشند. ثبت اين دامنه ها از طريق شركتهايي با عنوان Registrar كه توسط ICANN معتبر اعلام شده اند يا نمايندگيهاي مجاز آنها امكان پذير مي باشد. هر چند دامنه هاي فوق هر يك از اختصارهايي براي منظور خاص اقتباس گرديده اند ( .org ارگانها و مراكز غير انتفاعي ، .net شبكه و خدمات اينترنتي ، .com بنگاهها و مراكز اقتصادي ) ولي در عمل محدوديتي براي استفاده از اين پسوندها وجود ندارد. در اين ميان پسوند .com بيشترين متقاضي را در بر داشته و كه در حال حاضر بيش از چهل ميليون دامنه بر روي اين سه پسوند ثبت مي باشند و در حدود 90 درصد از پسوند .com استفاده شده است.
- پسوندهاي اختصاصي (ويژه):
پسوندهايي كه افراد و سازمانهايي با مشخصات و فعاليتهاي خاص بر روي آنها مي توانند اقدام به ثبت دامنه نمايند يا فعاليت بر روي اين پسوند ها مي بايست از قوانين خاصي تابعيت بنمايد. مانند .biz , .edu , .info , .gov , .int , .pro , aero, .arpa , .coop, .museum كه در هنگام ثبت يا در مدت استفاده ارائه مدارك و رعايت قوانيني خاص اجباري خواهد بود.
- پسوندهاي ملي (كشوري):
علاوه بر پسوندها عمومي و خاص ، كشورهاي مختلف نيز مي توانند اقدام به درخواست پسوند با كد اختصاري كشور خود (دو حرفي) را بنمايند. اداره اين پسوندها ، قوانين و نحوه تخصيص آنها در اختيار دولتها يا مراكز معرفي شده توسط مراجع رسمي هر كشور خواهد بود. كشورها مختلف مي توانند ثبت اين دامنه ها را براي ساير مليتها آزاد يا محدود نموده و يا بطور كلي هرگونه رويه خاصي را در اين خصوص اتخاذ نمايند. پسوندهاي دو حرفي بعضي از مليتها با بعضي از كلمات اختصاري تشابه داشته كه اين كشورها از اين فرصت استفاده نموده و به فروش عمومي پسوندها خود اقدام مي نمايند. پسوندهايي نظير .ws , .tv , .cc , .fm , .mw , .it و غيره ... از اين قبيل مي باشند. بسياري از كشورها پسوند خود را به سطوح ديگري نيز تقسيم مي نمايند. مثلا .ir كه پسوند كشور ايران است به .org , .net , .co , .id , edu تقسيم گرديده كه بعضي از اين پسوندها مخصوص فعاليتهاي خاص در نظر گرفته شده اند.
نام دامنه:
پس از انتخاب پسوند نام دامنه مهمترين قسمت تشكيل دهنده آدرس يك سايت مي باشد. اين نام از تركيب 3 الي 64 حرف ، عدد يا خط تيره (بدون فاصله) تشكيل مي گردد. اگر در ثبت عبارت خاصي به عنوان نام دامنه خود اصرار داريد كه اين عبارت قبلا ثبت شده باشد گريزي غير از تغيير پسوند مورد نظر خود نخواهيد داشت.
چنانچه آدرس سايت شما حاوي علامت تجاري شما باشد، مي توانيد جهت اطمينان از دسترسي آسانتر و حفاظت از نام تجاري خود كليه مشتقات و تركيبهاي آنرا بر روي پسوندهاي مختلف ثبت نماييد.
زير دامنه (پيشوند):
انتخاب پيشوند كاملا اختياري مي باشد ، اما بعضي از پيشوندها بطور پيش فرض براي دسترسي به قسمتها و خدمات خاصي از سايت شما اختصاص داده مي شوند. مثلا www. براي دسترسي به صفحات سايت ftp. براي دريافت و ارسال فايل mail. براي دريافت و ارسال نامه هاي الكترونيكي و غيره ... البته دارنده يك دامنه بر روي يك پسوند مجاز به تعريف زير دامنه ها به تعداد نامحدود مي باشد. براي اين منظور مي بايست با سرويس دهنده سايت خود مشورت نماييد.
